Inspecties

Inspecties vormen een belangrijk onderdeel in het toezicht. Aan de hand van inspecties kan het feitelijk nalevingsniveau worden vastgesteld en vastgesteld wat de oorzaken zijn van het (on)voldoende naleven. Dit geeft een nauwkeuriger beeld van de risico’s en de meest effectieve interventiestrategie.

In wet- en regelgeving zijn de normen vastgelegd. In veel gevallen betreft dit open normen, die vooral het doel aangeven. Om het toezicht te operationaliseren heeft de Inspectie voor een aantal categorieën organisaties toetsingskaders opgesteld. Hierin zijn de normen uitgewerkt in criteria en indicatoren. De criteria geven aan wanneer aan de norm wordt voldaan. De indicatoren geven aan hoe de Inspectie de betreffende criteria toetst. Bij het uitwerken van de criteria en indicatoren heeft de Inspectie aansluiting gezocht bij in het veld bekende en gedragen richtlijnen en normenstelsels. De toetsingskaders dragen bij aan transparantie voor onder-toezicht- staande organisaties over de interpretatie van de normen.

Op basis van de risicoanalyse en het doel van de inspectie bepaalt de Inspectie of en welke selectie van normen, criteria en indicatoren wordt gemaakt.

Rapporten op het niveau van individuele organisaties adresseert de Inspectie aan de betreffende bestuurder. Bij het tot stand komen van deze rapporten vindt hoor- en wederhoor plaats over de bevindingen. De rapporten bevatten aanbevelingen om noodzakelijke verbeteringen te realiseren. De betreffende organisatie wordt gevraagd een reactie te geven over de wijze en de termijn waarop uitvoering wordt gegeven aan de aanbevelingen.

De Inspectie stelt thematische rapporten op om verantwoordelijke ministers en de Tweede Kamer te informeren. Naast de weerslag van bevindingen over de naleving van wet- en regelgeving, geeft de Inspectie in deze rapporten ook signalen af voor de beleidsontwikkeling en doet aanbevelingen over de handhaafbaarheid van wetgeving na implementatie daarvan.

De Inspectie maakt toezichtresultaten openbaar, behalve als deze bijvoorbeeld privacygevoelige informatie bevatten. Rapporten worden gepubliceerd op de website.

Opvolging aanbevelingen

De voortgang van  van aanbevelingen in inspectierapporten wordt gevolgd. Als de voortgang onvoldoende is, nadere informatie wenselijk is of er behoefte is aan verificatie van gegevens, kan een vervolginspectie plaatsvinden. Mogelijk zijn meerdere vervolginspecties nodig, afhankelijk van de aard van de tekortkoming en de daaraan gekoppelde hersteltermijn. 

Overleg met de bestuurder

Als zonder motivering geen (tijdige) verbetering tot stand komt vindt overleg plaats met de verantwoordelijk bestuurder/manager van de organisatie. Bij privaatrechtelijke organisaties kan ook overleg met de intern toezichthouder plaatsvinden.

Verscherpt toezicht

Als vervolginspecties en overleg met de bestuurder niet tot betere naleving leiden of wanneer een nalevingstekort direct substantieel is, is verdere escalatie in de vorm van verscherpt toezicht noodzakelijk. Verscherpt toezicht kan bestaan uit de volgende maatregelen:

  • Het bieden van een eenmalige hersteltermijn;
  • Het gedurende een vast te stellen termijn stelselmatig informatie leveren door de organisatie aan de Inspectie over de voortgang van de te nemen maatregelen.

Toezichtskader

De werkwijze staat verder beschreven in het Toezichtskader van de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed.

Deze pagina is bijgewerkt op 18 oktober 2023.