Informatiehuishouding bij Toeslagen nog niet op orde
De informatiehuishouding bij de Dienst Toeslagen schiet op twee cruciale punten nog steeds tekort. Het ministerie van Financiën – waar de Dienst Toeslagen onder valt - blijft daarom in ieder geval tot eind 2026 onder verlengd toezicht staan. Dit concludeert de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed in een brief aan het ministerie van Financiën.
In 2021 constateerde de Inspectie dat de informatiehuishouding van de Dienst Toeslagen niet op orde was. Informatie rond de toekenning van toeslagen werd op verschillende plekken opgeslagen zonder een duidelijk overzicht van welke informatie zich waar bevond. Dit zorgde voor grote versnippering van informatie, maakte dossiervorming lastig en had daardoor gevolgen voor burgers die betrokken waren bij de toeslagenaffaire. Ook bemoeilijkte het de informatievoorziening aan de Tweede Kamer en was er een gebrek aan sturing op de informatiehuishouding. Sindsdien vinden er jaarlijks gesprekken plaats tussen het ministerie van Financiën, de Dienst Toeslagen en de Inspectie over de voortgang in de verbetering van de informatiehuishouding.
Uit voortgangsgesprekken in 2024 bleek dat een aantal aanbevelingen nog niet volledig door was gevoerd. Uit de informatie die de Dienst Toeslagen voor de zomer aanleverde bleek dat er duidelijke stappen zijn gezet voor het op orde krijgen van de informatiehuishouding. Op twee cruciale punten is echter onvoldoende vooruitgang geboekt.
Vernietigingsstop
De in 2020 ingestelde vernietigingsstop is nog steeds niet opgeheven. Het procesmatig vernietigen van archieven die volgens de selectielijst voor vernietiging in aanmerking komen, is een verplichting uit de Archiefwet. Tijdige vernietiging van informatie die geen blijvende waarde heeft, voorkomt dat privacygevoelige gegevens onnodig lang bewaard blijven. Het vermindert risico’s op datalekken en verkeerd gebruik van informatie. Daarnaast houdt het archieven beheersbaar, wat de efficiëntie en transparantie van een organisatie versterkt. Het is dus essentieel dat de vernietigingsstop zo snel mogelijk maar uiterlijk in 2026 wordt opgeheven. Tot die tijd is de Dienst Toeslagen op dit punt in overtreding van de Archiefwet.
Inbeheername archiefbescheiden
De inbeheername van archiefbescheiden, inclusief de implementatie van de eisen van de Archiefwet (zoals bewaartermijnen en metadatering) in de Document Management Systemen, is nog niet voltooid. Inbeheername betekent dat een archiefdienst waarborgt dat de informatie duurzaam toegankelijk is en blijft.
Verlengd toezicht
Omdat bovenstaande punten nog niet opgelost zijn, blijft het ministerie van Financiën (waar de Dienst Toeslagen onder valt) in ieder geval tot eind 2026 onder verlengd toezicht staan. Dit houdt in dat de Inspectie extra blijft controleren of deze tekortkomingen opgelost worden. In 2026 zal de Inspectie opnieuw beoordelen of de knelpunten zijn opgelost.